Home » Therapie » Kinderpsycholoog » Angst bij kinderen

Angst is een veel voorkomende psychische aandoening die zowel volwassenen als kinderen kan treffen. Hier leggen we uit wat het is en hoe je hulp kunt zoeken.

Wat is angst?

Angst is een gevoel van zorg, nervositeit of angst dat vaak een normale reactie is op waargenomen gevaar. Kinderen kunnen, net als volwassenen, lijden aan verschillende vormen van angststoornissen. Het kan een probleem worden als deze gevoelens constant, overweldigend of niet in verhouding tot de situatie zijn en het dagelijks leven en welzijn beïnvloeden.

Angst kan zich uiten in zowel lichamelijke als psychische symptomen, waaronder hartkloppingen, zweten, trillen, maagklachten, concentratieproblemen, prikkelbaarheid en slaapproblemen. Er zijn verschillende soorten angststoornissen, zoals gegeneraliseerde angststoornis, paniekstoornis, sociale angststoornis, specifieke fobieën en obsessieve-compulsieve stoornis (OCD), elk met hun specifieke kenmerken en symptomen.

Wat onze therapeut onderscheidde was haar oprechte empathie en persoonlijk inzicht. Ze had niet alleen een goed begrip van neurodiversiteit, maar ze deelde ook persoonlijke ervaringen die bij ons aansloten, waardoor er meteen een band ontstond en er een gevoel van vertrouwen groeide!

Benedetta Osarenk

Onze counselors

Klik hier om alle psychologen, therapeuten en coaches te bekijken.

Wat veroorzaakt angst bij kinderen?

Kinderen kunnen om veel verschillende redenen angst ontwikkelen, vaak door een combinatie van biologische, psychologische en omgevingsfactoren. Hier volgen enkele van de meest voorkomende redenen waarom kinderen angstig kunnen zijn:

Biologische factoren

  • Genetica: Net als andere psychische aandoeningen kan angst een genetische component hebben. Kinderen van ouders met angststoornissen lopen een hoger risico om zelf ook angst te ontwikkelen.
  • Hersenchemie: Onevenwichtigheden in neurotransmitters in de hersenen kunnen iemands emoties beïnvloeden en angst veroorzaken.

Psychologische factoren

  • Temperament: Kinderen met een van nature voorzichtig of gevoelig temperament lopen meer kans om angst te ontwikkelen.
  • Negatieve denkpatronen: Kinderen die de neiging hebben om situaties als bedreigend te interpreteren of die zich focussen op wat er mis kan gaan, lopen meer kans om angstig te worden.

Een afspraak boeken

Vul het formulier in, kies een counsellor en ga over tot betaling.

Omgevingsfactoren

  • Stress thuis of op school: Familieconflicten, echtscheiding, pesten op school of hoge verwachtingen kunnen stressvol zijn en bijdragen aan angst.
  • Traumatische gebeurtenissen: Ervaringen met verlies, misbruik, ongelukken of andere traumatische gebeurtenissen kunnen angststoornissen uitlokken.
  • Veranderingen in het leven: Zelfs positieve veranderingen, zoals beginnen op een nieuwe school of verhuizen naar een nieuw huis, kunnen stressvol zijn en angst veroorzaken bij sommige kinderen.

Aangeleerd gedrag

  • Leren via modellen: Kinderen kunnen angstgedrag aanleren door ouders of andere belangrijke volwassenen in hun leven die angstgerelateerd gedrag vertonen, te observeren en te imiteren.

Sociale en culturele factoren

  • Sociale druk: Druk van leeftijdsgenoten en sociale media kunnen bij kinderen de bezorgdheid vergroten om erbij te horen of om aan bepaalde idealen te voldoen.
  • Culturele verwachtingen: Culturele normen en waarden kunnen ook van invloed zijn op de angstbeleving van kinderen.

Het is belangrijk om te onthouden dat angst een complexe aandoening is en dat de ervaring van elk kind uniek is. Het begrijpen van de onderliggende oorzaken is een belangrijke stap in het bieden van de juiste ondersteuning en behandeling. Als een kind tekenen van angst vertoont, kan een gesprek met een psycholoog of arts helpen om de oorzaken te achterhalen en een effectief behandelplan op te stellen.

Tekenen van angst bij kinderen

Angst bij kinderen kan moeilijker te herkennen zijn dan bij volwassenen, omdat kinderen vaak moeite hebben met het uiten van hun gevoelens en de redenen daarvoor. Hier volgen enkele veelvoorkomende tekenen van angst bij kinderen:


Waarom Lavendla?

4,7 van 5 in 5000+ beoordelingen

Duizenden cliënten vertrouwen op Lavendla Therapy voor het leveren van uitzonderlijke service en ondersteuning.

Kies je eigen counsellor

Bekijk en selecteer een counsellor op basis van beoordelingen, aandachtsgebied en opleiding, zodat je zeker weet dat je de perfecte match vindt.

45, 60 of 90 min. sessies

Kies een sessie van 45, 60 of 90 minuten, of een pakket, dat flexibiliteit en controle biedt over de duur en intensiteit.

Lichamelijke tekenen

  • Maagpijn of hoofdpijn: Onverklaarbare buikpijn of hoofdpijn kunnen tekenen van angst zijn.
  • Slaapproblemen: Moeite met inslapen, nachtmerries of ‘s nachts wakker worden.
  • Veranderingen in eetlust: Verhoogde of verminderde eetlust kan geassocieerd worden met angst.
  • Beven of spierspanning: Kinderen kunnen tekenen van lichamelijke nervositeit of spanning vertonen.

Emotionele tekenen en gedrag

  • Overmatige bezorgdheid: bezorgdheid over dingen die ongewoon zijn voor de leeftijd of het ontwikkelingsniveau van het kind.
  • Prikkelbaarheid: Kinderen met angst kunnen prikkelbaarder of huileriger zijn dan normaal.
  • Vermijdingsgedrag: Vermijden van situaties of activiteiten die ze voorheen leuk vonden, vaak vanwege angst of zorgen.
  • Behoefte aan geruststelling: Herhaaldelijk bevestiging zoeken van volwassenen dat alles in orde is.
  • Kleverigheid: Jongere kinderen kunnen aanhankelijker worden of moeite hebben om zich los te maken van ouders of verzorgers.

Cognitieve tekenen

  • Concentratieproblemen: Het kind kan moeite hebben om zich te concentreren op school of tijdens andere activiteiten.
  • Negatieve gedachten: Verhoogde frequentie van negatieve of catastrofale gedachten over wat er zou kunnen gebeuren.

Sociale signalen

  • Sociale terugtrekking: Terugtrekken van leeftijdsgenoten en sociale interacties.
  • Prestatieangst: Zorgen over het niet voldoen aan de verwachtingen op school of andere activiteiten.

Het is belangrijk om te begrijpen dat alle kinderen van tijd tot tijd last hebben van angsten en dat dit een normaal onderdeel is van het opgroeien. Als angst echter het dagelijks functioneren van een kind belemmert of aanzienlijk lijden veroorzaakt, is het tijd om professionele hulp te zoeken. Een kinderpsycholoog of kinderpsychiater kan een beoordeling en behandeling bieden die het kind kan helpen om op een gezonde manier met zijn angst om te gaan.

Hoe kun je kinderen met angst ondersteunen

  • Luisteren en hun gevoelens bevestigen: Een steun zijn waarbij het kind zich gehoord voelt is fundamenteel.
  • Routines creëren: Gereguleerde dagelijkse routines geven een gevoel van veiligheid en voorspelbaarheid.
  • Ontspanningstechnieken aanleren: Ademhalingsoefeningen of mindfulness kunnen het kind helpen om met angst om te gaan.
  • Stimuleer lichamelijke activiteit: Lichaamsbeweging is effectief in het verminderen van angst.
  • Zoek professionele hulp: Een kinderpsycholoog kan hulpmiddelen en strategieën bieden die zijn aangepast aan het kind.

Behandeling van angst bij kinderen

De behandeling van angst bij kinderen is individueel en bestaat vaak uit een combinatie van therapeutische methoden, educatie en steun voor zowel het kind als het gezin. Cognitieve gedragstherapie (CGT) vormt de kern van veel behandelingsprogramma’s, waarbij het kind angstopwekkende gedachten en gedragingen leert herkennen, uitdagen en veranderen. Voorlichting over angst helpt het kind en het gezin te begrijpen wat angst is en hoe het hen beïnvloedt.

Oudereducatie is ook een belangrijk onderdeel van het proces, waarbij ouders strategieën leren om hun kind effectief te ondersteunen zonder de angst te versterken. In sommige gevallen kan ook gezinstherapie worden aanbevolen om de dynamiek binnen het gezin aan te pakken die van invloed kan zijn op de angst van het kind.

Schoolinterventies kunnen worden toegepast om het kind extra ondersteuning te bieden in de leeromgeving en in specifieke gevallen kan medicatie worden overwogen als onderdeel van de behandeling, vooral als de angst ernstig is en niet adequaat reageert op therapeutische interventies.

Het behandelingsproces omvat regelmatige evaluaties om ervoor te zorgen dat het voldoet aan de behoeften van het kind en wordt indien nodig aangepast. Samenwerking tussen therapeuten, artsen, ouders en schoolpersoneel is essentieel om het kind de best mogelijke ondersteuning en kansen op herstel te geven.


12 veelgestelde vragen over angst bij kinderen

Wat is angst?

Angst is een gevoel van zorg, nervositeit of angst dat vaak een normale reactie is op iets dat als gevaarlijk wordt ervaren. Kinderen kunnen, net als volwassenen, lijden aan verschillende soorten angststoornissen.

Zijn er verschillende angststoornissen die kinderen kunnen hebben?

Er zijn verschillende soorten angststoornissen, zoals gegeneraliseerde angststoornis, paniekstoornis, sociale angst, specifieke fobieën en obsessieve-compulsieve stoornis (OCD), die ook bij kinderen kunnen voorkomen.

Wat veroorzaakt angst bij kinderen?

Kinderen kunnen om veel verschillende redenen angst ontwikkelen, waarbij vaak een combinatie van biologische, psychologische en omgevingsfactoren een rol speelt.

Wat zijn de tekenen van angst bij kinderen?

Angst bij kinderen kan zich uiten in lichamelijke symptomen zoals buikpijn en slaapproblemen, emotionele signalen zoals overmatig piekeren en geïrriteerd zijn, cognitieve uitdagingen zoals concentratieproblemen en sociale veranderingen zoals teruggetrokkenheid, waardoor het belangrijk is om op deze verschillende signalen te letten.

Mijn kind heeft angst, wat kan ik doen?

Om kinderen met angst te ondersteunen, moet je naar ze luisteren en hun gevoelens bevestigen, voorspelbare routines creëren, ontspanningstechnieken aanleren, lichaamsbeweging aanmoedigen en professionele hulp zoeken voor strategieën op maat.

Hoe behandel je angst bij kinderen?

De behandeling van angst bij kinderen bestaat uit geïndividualiseerde therapie, voornamelijk CGT, en onderwijs om kinderen en gezinnen te leren de effecten van angst te begrijpen en ermee om te gaan.

Hoe lang duurt een behandeling?

De behandeling wordt afgestemd op de aard van het probleem van het kind of de ouder. Het kan variëren van een paar sessies tot een langere behandeling van een paar jaar.

Wat is CGT?

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een empirisch onderbouwde therapie die mensen helpt om negatieve denkpatronen en gedragingen die bijdragen aan een slechte gezondheid te identificeren en aan te pakken.

Wat is een kinderpsycholoog?

Een kinderpsycholoog is een gediplomeerd professional met kennis en ervaring in het werken aan het welzijn en de geestelijke gezondheid van kinderen en ouders. Ze bieden therapie en begeleiding, maar werken ook samen met gezinnen om ouders en het hele gezin te ondersteunen als dat nodig is. Ze werken ook samen met scholen om goede omstandigheden voor het kind te creëren.

Kan ik privé naar een kinderpsycholoog?

Het is mogelijk om privé naar een kinderpsycholoog te gaan. Bij Lavendla hebben we verschillende psychologen die veel ervaring hebben in het werken met kinderen en jongeren.

Kan ik online naar een kinderpsycholoog?

Het is mogelijk om online via video behandeld te worden. Bij Lavendla werken meerdere kinderpsychologen digitaal.

Waar kan ik terecht als ik of mijn kind hulp nodig heeft van een kinderpsycholoog?

Afhankelijk van hoe oud je kind is, kun je bij verschillende diensten terecht. Voor kinderen jonger dan 6 jaar is er het Barnavårdcentralen (BVC), ouder dan 6 jaar kun je hulp zoeken via je medisch centrum. Boven de 13 jaar kun je terecht bij de jeugdkliniek of de schooldecaan. Je kunt ook contact opnemen met kinder- en jeugdpsychiatrie (BUP). Bij Lavendla hebben we ervaren kinderpsychologen die je ook kunnen helpen.

Behandeling van angst bij kinderen

Hulp zoeken bij een kinderpsycholoog is een belangrijke stap wanneer een kind psychische problemen ervaart. Hier volgt een kort overzicht van hoe een behandeling eruit kan zien:

Eerste stap: Eerste consult waarbij de psycholoog de behoeften beoordeelt door middel van gesprekken met het kind en de ouders.

Behandelplan: Er wordt een geïndividualiseerd plan ontwikkeld, gebaseerd op de specifieke situatie en behoeften van het kind.

Soorten therapie: Een veelgebruikte methode voor jongere kinderen is speltherapie, waarbij spel wordt gebruikt als hulpmiddel voor expressie en verwerking. Andere methoden kunnen ook nuttig zijn, zoals gesprekstherapie en CGT voor oudere kinderen, die zich richt op het veranderen van negatieve denkpatronen en gedragingen.

Ouderbegeleiding: Ouders krijgen begeleiding en ondersteuning om hun kind thuis beter te helpen.

Controle en aanpassing: Het behandelplan wordt voortdurend geëvalueerd en zo nodig aangepast om het best mogelijke resultaat te garanderen.

Het is belangrijk om te onthouden dat elk kind uniek is, dus de behandeling kan variëren. Het werken met een kinderpsycholoog kan jou en je kind de tools geven die nodig zijn om op een gezonde manier om te gaan met emoties en gedrag. Bij Lavendla staan kinderpsychologen klaar om te helpen het moeilijke makkelijker te maken.


Geschreven door Dominic Wardall

Dominic is a dedicated copywriter and editor with extensive background and studies in psychology.